Wij zijn van het beroepsonderwijs dus het leren gebeurt idealiter in de beroepspraktijk, via stage of op school in praktijklokalen, simulatieruimtes of werkplekken. Toch wordt mobiel leren en het tijd- en plaatsonafhankelijk volgen van de ontwikkeling van praktijkvaardigheden steeds belangrijker, ook zonder coronabeperkingen.
Enkele voorbeelden van onze mbo-teams.
Volgens Marzano (in Ebbens & Ettekoven, 2005, p.34) verloopt het aanleren van vaardigheden volgens de volgende stappen:
Voordoen
Het is online goed mogelijk de student te begeleiden bij stappen voorafgaand aan de feitelijke handeling of vaardigheid. Bijvoorbeeld door hen filmpjes van anderen die dezelfde handeling verrichten te laten analyseren, of door te werken met casusbeschrijvingen.
Eigen maken
Bij deze stap kun je optimaal gebruik maken techniek en apparaten die leerlingen/studenten dagdagelijks gebruiken. Vrijwel iedere leerling heeft een smartphone, dat is hun leefwereld. Laat hen via foto’s, een filmpje of vlog aantonen welke vaardigheden ze thuis, op het werk, de stage of elders oefenen.
Via rubrics of de vaak voorkomende mbo-indeling (Beginner-Gevorderd-Basis Beroepsbeoefenaar) kan dat eventueel op niveau worden aangetoond.
Om (van elkaar) leren te bevorderen is peerfeedback organiseren heel waardevol. Bovendien kan het werklast verminderen. Praktische tips bij het online organiseren van feedback op elkaars werk/vaardigheden:
Sommige opleidingen gebruiken simulatieomgevingen om studenten op afstand te laten oefenen op vaardigheden.
Automatiseren
‘Automatiseren’ is bij sommige beroepen moeilijk uit te voeren zonder stage of school en bij andere beroepen/vakken juist redelijk eenvoudig te organiseren, bijvoorbeeld: snijtechnieken, verbandtechniek, programmeren). Zeker voor BBL-studenten is dit al hun realiteit, zij leren het beroep grotendeels op de werkvloer.
In het algemeen geldt bij deze stap hetzelfde als bij ‘eigen maken’. Laat studenten zelf hun foto’s, een filmpje of vlog aantonen dat ze (complexe) vaardigheden of processen op eindniveau beheersen.
Verzamel goede demovideo’s van studenten op niveau. Als zij toestemming geven groeit jouw/onze voorraad instructievideo’s.
Vakvaardigheden ontwikkelen lerenden op het werk/de stage en op school maar ook elders (bijbaan, vakantiebaantje of thuis). Het wordt steeds belangrijker per leerling tijd- en plaatsonafhankelijk te kunnen volgen én valideren wat buiten de schoolmuren geleerd wordt.
Idealiter hoeft de leerling datgene dat hij beheerst dan niet meer op school (onnodig) te herhalen, en mag verder met wat nog ontbreekt.
